06 mrt MiCA – Uitgeven en listen van stable coins
1. Inleiding
Volgens de definities in Artikel 3 van MiCA zijn asset-referenced tokens en e-money-tokens (beide ook wel bekend als stable coins) cryptoactiva die vooral bedoeld zijn als ruilmiddel met een stabiele waarde ten opzichte van andere vormen van kapitaal. Daar waar asset-referenced tokens kunnen verwijzen naar pakketten met goederen, waaronder fiduciaire valuta’s, effecten, grondstoffen en zelfs andere crypto activa, kunnen e-money-tokens alleen verwijzen naar een enkele fiduciaire valuta. E-money-tokens lijken veel op e-money onder de Elektronisch Geld Richtlijn (EMD2). Nadat MiCA in werking is getreden, zullen de twee soorten activaklassen aan dezelfde vereisten moeten voldoen. Of een elektronische waardevertegenwoordiging onder de reikwijdte van MiCA of EMD2 valt, hangt af van de vraag of deze voor opslag- en overdrachtsdoeleinden gebruik maakt van Distributed Ledger Technology (DLT) of niet. Dezelfde bepalingen die van toepassing zijn op andere cryptoactiva gelden ook bij de emissie en listing van asset-referenced tokens en e-money-tokens. Met betrekking tot vergunningen voor uitgevende instellingen, reserves en eigen kapitaalvereisten zijn er wel een paar belangrijke aanvullende voorwaarden die de procedure bemoeilijken. Volgens het rapport ‘Onderzoek naar de impact van stablecoins wereldwijd’ (2019) van de G7-werkgroep zouden activa uit deze categorie een levensvatbaar alternatief kunnen worden voor fiduciaire valuta en de traditionele banksector. Dit komt terug in de MiCA-ontwerpverordening die veel aandacht besteedt aan stable coins.
2. Whitepaper
Bij de openbare emissie en listing van asset-referenced tokens en e-money-tokens zijn whitepapers verplicht. Hierop zijn geen uitzonderingen mogelijk, ongeacht de omvang, waarde of het doel van de emissie. Naast de informatie die over andere cryptoactiva dan stablecoins openbaar moet worden gemaakt, moeten uitgevende instellingen van asset-referenced tokens en e-money-tokens ook informatie opnemen over hun activareserves, zoals de bewaarregeling en het daarmee verband houdende investeringsbeleid, alsmede een beschrijving van de samenstelling en beroepskwalificaties van het bestuursorgaan van de uitgevende instelling. Uitgevende instellingen van asset-referenced tokens moeten hun kopers een permanent terugbetalingsrecht geven. De uitgever heeft de mogelijkheid om terug te betalen, hetzij door betaling van een bedrag in andere vorm dan e-money dat gelijk is aan de marktwaarde van de activa waarnaar de token verwijst, hetzij door levering van de activa waarnaar de token verwijst. De uitgevende instelling moet voldoende gedetailleerde en gemakkelijk te begrijpen informatie verstrekken om de verschillende beschikbare vormen van terugbetaling bekend te maken. Uitgevers van e-money-tokens moeten ook bereid zijn houders op elk moment volledig terug te betalen. Houders van e-money-tokens moeten altijd een terugbetalingsrecht tegen nominale waarde krijgen in de officiële valuta waarnaar de e-money-token verwijst. Het whitepaper moet uitdrukkelijk vermelden dat houders van e-money-tokens een vordering krijgen in de vorm van een terugbetalingsrecht. Voor de terugbetaling kunnen liquiditeitskosten in rekening worden gebracht.
3. Vergunningen
Uitgevende instellingen van stable coins moeten zich niet alleen als juridische entiteit registreren, maar moeten ook een vergunning aanvragen bij de nationale bevoegde autoriteit (NCA) van hun lidstaat. Uitzonderingen zijn alleen toegestaan als uitgevende instellingen al een vergunning hebben als kredietinstelling, als de emissie uitsluitend wordt aangeboden aan gekwalificeerde (professionele) beleggers, of als de totale jaarlijkse waarde van hun tokens niet hoger is dan 5 miljoen euro. Bij het vergunningsproces voor asset-referenced tokens wordt gekeken naar het eigen kapitaal van de uitgevende instelling, het concept-whitepaper, de deugdelijkheid van het bedrijfsmodel, tokenfuncties en beveiligingsprotocollen. Er wordt ook gecontroleerd of de uitgevende instellingen voldoen aan andere belangrijke MiCA-vereisten, zoals het toekenningsverbod van rente aan tokenhouders of de verplichting om kredietinstellingen aan te wijzen als bewaarnemers van de onderliggende waarde. NCA’s hebben hierbij het laatste woord. Zij kunnen een vergunning weigeren als uitgevende instellingen waarschijnlijk niet aan de MiCA-vereisten voldoen of als hun bestuursorgaan of bedrijfsmodel een bedreiging vormt voor de legitieme belangen van klanten, de financiële stabiliteit en het monetair beleid. Uitgevende instellingen van e-money-tokens moeten een vergunning aanvragen als krediet- of elektronisch geldinstelling. Als dergelijke instellingen zich uitsluitend bezighouden met de emissie en distributie van stablecoins moeten ze ook deze vergunningsprocedure volgen. Als zij echter andere activiteiten willen ontplooien die verband houden met de activiteiten van instellingen voor elektronisch geld, zoals het verlenen van betaaldiensten, zijn aanvullende kapitaalvoorwaarden van toepassing.
4. Onderliggende waarde (activareserves) en eigen kapitaalvoorwaarden
Uitgevende instellingen van asset-referenced tokens en e-money-tokens moeten activareserves aanleggen en aanhouden om de stabiele waarde van hun cryptovaluta te garanderen. Voor deze reserves gelden prudentiële eisen, op grond waarvan er alleen belegd mag worden in zeer liquide financiële instrumenten met een minimaal markt- en kredietrisico. Dit wordt gecontroleerd met verplichte onafhankelijke audits die op kosten van de uitgevende instelling om de 6 maanden worden uitgevoerd. MiCA legt verder een reeks regels op voor de bewaring van reserveactiva. Deze moeten worden gescheiden van het eigen vermogen van de uitgevende instelling, niet beschikbaar zijn voor securitisatie en moeten worden toevertrouwd aan een kredietinstelling. Ten slotte eisen NCA’s dat uitgevende instellingen contractuele regelingen aangaan en handhaven die garanderen dat de opbrengst van de onderliggende waarde wordt uitbetaald aan tokenhouders als de uitgevende instelling haar activiteiten staakt, deze afbouwt of haar vergunning verliest.
Naast activareserves moeten uitgevende instellingen van asset-referenced tokens en e-money-tokens voldoen aan hun eigen kapitaalvoorwaarden die bepalen dat zij middelen moeten hebben die gelijk zijn aan of hoger dan € 350.000 of 2% van het gemiddelde bedrag van hun reserve-activa. Deze kapitaalpool moet bestaan uit Tier 1-kapitaal: de meest betrouwbare en liquide vormen van kapitaal, zoals gewone aandelen en achtergestelde leningen. In wezen zijn alle maatregelen met betrekking tot activareserves en eigen kapitaalfondsen bedoeld om de potentiële economische schade te beperken die houders van tokens kunnen lijden als hun stable coins niet langer worden verhandeld.
5. Significante asset-referenced tokens en e-money-tokens
Bij de vergunningverlening bepaalt de NCA of de emissie als significant moet worden beschouwd. Als dit het geval is, oefent de European Banking Authority (EBA) op basis van aangescherpte normen het toezicht uit op de uitgevende instelling. Op grond van MiCA is er sprake van significante emittent in de volgende situaties:
- Klantenbestand van meer dan 10 miljoen mensen;
- Totale waarde van uitgegeven tokens meer dan € 5 miljard;
- Meer dan 2.500.000 transacties per dag;
- Dagelijkse transacties met een waarde van meer dan € 500 miljoen.
Emissies die aan drie of meer van deze drempelcriteria voldoen, worden als significant geclassificeerd. Vanuit de toegenomen verantwoordelijkheid richting klanten moeten uitgevende instellingen van significante tokens een intern beloningsbeleid implementeren. Daarmee bevorderen ze een effectief risicobeheer. Ze moeten ervoor zorgen dat hun stabl ecoins op een eerlijke, redelijke en niet-discriminerende basis toegankelijk zijn voor verschillende cryptodienstverleners (CASP’s), hun liquiditeitsbeheerbeleid vaststellen en voldoen aan een hogere drempel voor eigen kapitaal die is vastgesteld op 3% van het bedrag aan activareserve.
6. Verwachte effecten
Net zoals dat het geval is voor alle door MiCA gereguleerde cryptoactiva, zal de ontwerpverordening de transparantie en de beleggersbescherming met betrekking tot stable coins enorm verbeteren. Dit brengt wel hogere kosten voor uitgevende instellingen met zich mee. Om investeerders gerust te stellen over de werkelijke waarde van hun activa en ongegronde openbare speculatie te weerleggen, zijn er regels voor openbaarmaking van informatie. Deze openbaarmaking dient doorlopend te zijn, zoals de maandelijkse publicatie van gegevens over het aantal tokens in omloop en de verplichte onafhankelijke audits van activareserves. Auditdiensten zouden wel eens behoorlijk duur kunnen uitpakken, gezien het kleine aantal bedrijven dat momenteel gespecialiseerd is in het beoordelen van dergelijke activa. Er zijn ook bepalingen die stellen dat alle winsten en verliezen die voortvloeien uit prijsschommelingen van de onderliggende waarde door de uitgevende instelling moeten worden gedragen, evenals de aanvullende eigen kapitaalvoorwaarden. Dit dient als garantie voor beleggers dat hun cryptoactiva, zelfs bij financiële instabiliteit, geen waarde zouden verliezen. De naleving van die vereisten kan echter een toetredingsdrempel opwerpen voor kleine en middelgrote instellingen. Zij moeten meer startfinanciering aantrekken en extra middelen besteden om ervoor te zorgen dat ze hun onderliggende kapitaal goed beheren, vooral in het huidige financiële klimaat met negatieve rentetarieven.
Een ander punt vormen de bepalingen over de bewaring van activareserves die vereisen dat geld dat in ruil voor tokens wordt ontvangen, wordt bewaard door externe kredietinstellingen. Hoewel dergelijke regelingen bijdragen aan een hoger beveiligingsniveau, kunnen ze op gespannen voet staan met sommige crypto’s die op dat moment in omloop zijn. DAI is bijvoorbeeld een aan de Amerikaanse dollar gekoppelde stable coin, die gebruikers kunnen kopen wanneer ze onderpand op het Ethereum-netwerk storten. Smart contracts volgen vervolgens een vooraf bepaalde drempelwaarde voor de waardeverhouding van onderpand tot token, op grond waarvan de automatische liquidatie van de positie wordt geactiveerd, de tokens worden geburned en de aanbetaling wordt uitbetaald. Het is duidelijk dat deze opzet niet in lijn is met de stelling dat reserves alleen bij kredietinstellingen mogen worden opgeslagen. Door de implementatie van MiCA zullen sommige bestaande stable coin cryptoprojecten hun onderliggende aanbiedingen dus moeten wijzigen of de EU-markt moeten verlaten.
En tot slot moeten we het hebben over het verbod op het toekennen van rente aan houders van stable coins. Deze bepaling kan ertoe leiden dat uitgevende instellingen minder makkelijk kapitaal kunnen aantrekken. Volgens de effectbeoordeling van de Commissie is het verbod echter noodzakelijk om de risico’s van ‘schaduwbankieren’ te beperken. Deze term verwijst naar financiële activiteiten, zoals kredietverlening, die plaatsvinden bij niet-bancaire instellingen. Het doel hiervan is praktijken tegengaan waarbij geld wordt ingezameld bij crypto-investeerders in ruil voor een vergoeding die vervolgens wordt gebruikt om buiten de reikwijdte van regelgevende kaders leningen te verstrekken aan het grote publiek.
Al met al brengt MiCA een omvangrijk pakket aan maatregelen alsmede een vergunningstelsel voor emittenten van stable coins. Dit onderwerp is veruit het strakst gereguleerd van de onderwerpen die MiCA behandelt. Dat toont eens te meer aan dat de aandacht van de Europese wetgever voorlopig voor een belangrijk deel is gericht op stable coins.
Blogreeks ‘MiCA’
De Europese Commissie heeft in september 2020 de verordening Markets in Crypto-Assets (MiCA) gepubliceerd. Met als doel het reguleren van de cryptomarkt binnen de EU. In deze blogreeks gaan wij daarom uitgebreid in op diverse onderwerpen die voor uitgevende instellingen en cryptodienstverleners van belang kunnen zijn.
De volgende onderwerpen komen o.a aan bod:
MiCA – Kennismaking met de verordening markten in cryptoactiva
MiCA – Redenen en doelstellingen
MiCA – Keuze wetgevend instrument en toepassingsgebied
MiCA – Uitgifte van crypto activa en toelating tot de handel
MiCA – Uitgeven en listen van stable coins
MiCA – Regulering van dienstverleners in crypto activa
MiCA – Voorkomen van marktmisbruik onder MiCA
Vragen?
Heeft u vragen over de MiCA? Neem dan gerust contact op met new tech expert Willem-Jan Smits of Camiel Vermeulen. Ons cryptoteam heeft extensieve kennis van de cryptomarkt. Ze staan klaar om u verder te helpen.