Nieuwe wet over ‘doorstart’ van failliete onderneming moet werknemers beter beschermen

Nieuwe wet over ‘doorstart’ van failliete onderneming moet werknemers beter beschermen

In de toekomst worden werknemers van een failliet bedrijf dat een doorstart meemaakt beter beschermd. De wet die dit gaat regelen, de Wet overgang van onderneming in faillissement, is in consultatie gegaan.

Als een bedrijf failliet gaat, betekent dit vaak ook slecht nieuws voor de werknemers. Koopt iemand het bedrijf op uit een failliete boedel, dan is deze ‘verkrijger’ niet verplicht om de werknemers mee over te nemen. Hij kan zelf kiezen of hij werknemers in dienst neemt en zo ja, welke. Ook is denkbaar dat hij deze werknemers een dienstverband tegen andere (slechtere) arbeidsvoorwaarden aanbiedt. Werknemers die bij de gefailleerde werkgever een vast contract hadden, moeten mogelijk genoegen nemen met een tijdelijk dienstverband.

Loongarantieregeling

Werknemers in faillissement zijn niet helemaal rechteloos. Er zijn al verschillende regels die specifiek betrekking hebben op hun rechtspositie. In de Faillissementswet is een bijzondere ontslagregeling opgenomen en in de Werkloosheidswet staat de zogenoemde loongarantieregeling. Op basis daarvan kunnen werknemers bij het UWV aanspraak maken op achterstallig loon, het loon waarop zij na hun ontslag nog recht hebben in verband met de geldende opzegtermijn, vakantiebijslag, en een vergoeding van niet opgenomen vakantiedagen. De nieuwe wet, de Wet overgang van onderneming in faillissement, komt met een aanvulling daarop en moet werknemers in faillissement nog meer bescherming bieden.

Doorstart

Dit wetsvoorstel is met name goed nieuws voor werknemers bij een overgang van een onderneming in faillissement (ook wel: doorstart). Werknemers die ten tijde van de faillietverklaring in dienst zijn bij de gefailleerde werkgever, komen op het moment van de doorstart automatisch onder dezelfde arbeidsvoorwaarden bij de nieuwe werkgever in dienst. Ontslag vanwege de overgang van onderneming is niet toegestaan. Alleen als er bij de overgang arbeidsplaatsen moeten verdwijnen als gevolg van bedrijfseconomische omstandigheden, mag de verkrijger minder werknemers overnemen. In dat geval wordt op een objectieve en transparante manier bepaald welke werknemers wel en niet kunnen blijven. Voor kleinere ondernemingen (minder dan twintig werknemers) gaan de nieuwe regels voorlopig alleen facultatief gelden.

Concurrentiebeding

Dit wetsvoorstel bevat daarnaast twee aparte regelingen. Zo krijgt de ondernemingsraad het recht om advies uit te brengen over een voorgenomen doorstart. Werknemers die bij een doorstart niet in dienst kunnen komen bij de verkrijger, hebben er belang bij om zo snel mogelijk elders aan de slag te kunnen gaan. Daarom kent dit wetsvoorstel ook een regeling rond het concurrentiebeding in faillissement.

Personeel ‘lozen’

De nieuwe wet pakt het huidige verschil aan tussen de bescherming van werknemers binnen en buiten faillissement. Dit verschil leidt ertoe dat bij een doorstart gemakkelijk het beeld kan ontstaan dat het faillissement met name is gebruikt om op een eenvoudige manier te kunnen reorganiseren en (bepaald) personeel te kunnen ‘lozen’.

Consultatie

De consultatie is ingegaan op 27 mei 2024. Tot 22 juli 2024 kan iedereen nog een reactie indienen op het wetsvoorstel.