09 okt Geen herstructureringsdeskundige als deze vertraging veroorzaakt
Een verzoek om een herstructureringsdeskundige wordt doorgaans toegewezen. Maar niet als de benoeming daarvan leidt tot vertraging van het herstructureringstraject.
Een internationaal concern dat zich bezighoudt met de verkoop van huishoudartikelen verkeert in zwaar weer en bereidt daarom een akkoordprocedure voor. Dit houdt onder andere in dat het concern wordt ontbonden en dat de bezittingen en de geherstructureerde schulden zullen overgaan op een nieuwe vennootschap. De aandeelhouders krijgen een recht op een beperkte uitkering van een eventuele overwaarde. De schuldeisers stemmen met het akkoord in, de aandeelhouders niet.
Verzoek
Een aandeelhoudersvereniging behartigt de belangen van de aandeelhouders en bezit zelf ook aandelen. Daags voordat de stemtermijn over het akkoord verloopt, dient deze vereniging bij de rechtbank Amsterdam een verzoek in om een herstructureringsdeskundige aan te wijzen. Zo kan de vereniging zelf de reorganisatie- of liquidatiewaarde van het concern berekenen, en beter beoordelen of de rapporten van andere financiële deskundigen wel juist zijn.
Herstructureringsdeskundige
Het verzoek is niet onlogisch: juist in een grote Whoa-zaak is het van belang een correct inzicht te krijgen in de toegepaste waarderingen – zo staat het ook in de Faillissementswet. Daar komt bij dat de aandeelhoudersvereniging naar eigen zeggen onvoldoende informatie krijgt. Er zijn dan wel twee observatoren aangesteld – die de belangen van de schuldeisers en andere belanghebbenden moeten beveiligen – maar hun taken en bevoegdheden zijn beperkt. Een herstructureringsdeskundige heeft meer wettelijke bevoegdheden dan een observator: hij kan een onafhankelijke financiële deskundige in de hand nemen en hij kan zelfs een eigen akkoord aanbieden. Gelet op het grote maatschappelijke belang is een herstructureringsdeskundige ook op zijn plaats, vindt de aandeelhoudersvereniging.
Vertraging
Het concern verzet zich tegen dit verzoek. Dit is laat in de procedure ingediend en doorkruist een vergevorderd herstructureringstraject dat breed wordt gesteund door de gezamenlijke schuldeisers. De bezwaren van de aandeelhouders kunnen ook worden behandeld tijdens de homologatiezitting. Het aanwijzen van een herstructureringsdeskundige leidt verder tot vertraging en dat is niet in het belang van de schuldeisers. Zonder akkoord ontstaat een acuut risico dat schuldeisers het faillissement van het concern zullen aanvragen, wat ook schadelijk is voor de aandeelhouders. Een herstructureringsdeskundige zal geen ander akkoord kunnen voorbereiden dan wat er nu ligt. De aandeelhouders willen de boel alleen traineren om een betere onderhandelingspositie te verkrijgen, aldus het concern.
Twee wettelijke eisen
Volgens de rechtbank kan een verzoek tot aanwijzing van een herstructureringsdeskundige worden toegewezen indien is voldaan aan twee wettelijke vereisten. In de eerste plaats moet de schuldenaar verkeren in een toestand waarin het redelijkerwijs aannemelijk is dat hij insolvent zal raken. Dat is hier het geval. Zonder gehomologeerd akkoord wordt de schuld van het concern opeisbaar, wat het concern niet kan betalen. In de tweede plaats moet worden getoetst of de belangen van de gezamenlijke schuldeisers gediend zijn bij de benoeming van een herstructureringsdeskundige.
Initiatief
In een Whoa-procedure moet de schuldenaar zelf het initiatief nemen om een akkoord aan te bieden. Door middel van een herstructureringsdeskundige kunnen ook schuldeisers of aandeelhouders dit doen. Dat kan de kans van slagen van een akkoord vergroten, dus met een beter resultaat voor schuldeisers. Daarom wordt een verzoek tot benoeming van een herstructureringsdeskundige doorgaans toegewezen.
Extra voorbereidingstijd
Maar niet in deze zaak, oordeelt de rechtbank: de benoeming van een herstructureringsdeskundige leidt inderdaad tot de nodige vertraging, zoals het concern al stelde. De aandeelhoudersvereniging denkt ten onrechte dat een herstructureringsdeskundige is bedoeld voor het delen van informatie of het beslechten van het geschil over de waarde van de onderneming. Het doel van de herstructureringsdeskundige is het aanbieden van een (tweede) akkoord aan de schuldeisers. Dat kost extra voorbereidingstijd die het concern niet meer heeft. Het huidige akkoord is al door alle schuldeisers aanvaard.
Belangen
Hebben de aandeelhouders onvoldoende informatie, dan kan dat worden besproken als het akkoord ter homologatie wordt voorgelegd. Ook het geschil over de waardering van de onderneming kan dan aan de orde komen. Volgens de rechtbank zijn de belangen van de gezamenlijke schuldeisers niet gediend bij de benoeming van een herstructureringsdeskundige, en wijst het verzoek af.