Herstructureringsdeskundige moet helemaal onafhankelijk zijn

Herstructureringsdeskundige moet helemaal onafhankelijk zijn

Voetbalclub Vitesse had twee kandidaten op het oog die herstructureringsdeskundige konden worden in een Whoa-procedure. De rechtbank wijst dat af: ze zijn beiden niet onafhankelijk genoeg.

Voetbalclub Vitesse verkeert in zwaar weer. De indirect bestuurder, die de Russische nationaliteit heeft, verkocht na de Russische inval zijn aandelen in Vitesse. Hij kon de club niet meer financieel ondersteunen, waardoor de continuïteit van Vitesse in gevaar kwam. De club moest elders geld lenen maar kan die lening niet meer terugbetalen. Het bestuur wil de financiële problemen afwikkelen met een beroep op de Wet homologatie onderhands akkoord (Whoa): dan worden de schulden; ‘geherstructureerd’ en moeten schuldeisers genoegen nemen met een klein deel van hun vordering. Als zij met dat voorstel instemmen, kan Vitesse weer verder.

Herstructureringsdeskundige

Bij een dergelijk traject kan een zogenoemde herstructureringsdeskundige worden ingezet. Die heeft de wettelijke taak om een akkoord met de schuldeisers voor te bereiden, dit aan te bieden aan de crediteuren en aandeelhouders en vervolgens voor te leggen aan de rechter. In de Faillissementswet staat dat de herstructureringsdeskundige zijn taak ‘doeltreffend, onpartijdig en onafhankelijk’ moet uitoefenen. Hij mag geen belangen hebben die strijdig zijn met het belang van de schuldenaar (Vitesse) of van een van de betrokken partijen, hij mag geen vooroordelen hebben jegens een van de partijen en hij moet zich kunnen distantiëren van derden die belangen hebben bij de procedure. Dit alles moet de herstructureringsdeskundige verklaren in zijn offerte.

Onvoldoende afstand

In deze zaak overlegde Vitesse offertes van twee advocaten, beiden verbonden aan een ander kantoor. Vitesse verzocht de rechtbank Gelderland om een van hen als herstructureringsdeskundige aan te wijzen. Maar zover wil de rechtbank niet gaan. De een is de vader van de keeper van Vitesse, die een half jaar eerder uit dienst is gegaan. Iemand wiens zoon recentelijk nog onder de lat stond, staat onvoldoende op afstand om de rol van onafhankelijke herstructureringsdeskundige te vervullen, oordeelt de rechtbank. Dat Vitesse daarover in de processtukken onvoldoende transparant is geweest, telt ook mee in de beslissing van de rechtbank. Pas toen de rechtbank daar nadrukkelijk naar vroeg, gaf Vitesse dit toe.

Schijn van afhankelijkheid

Ook de andere advocaat kan geen herstructureringsdeskundige worden. Volgens Vitesse zou een van de advocaten herstructureringsdeskundige worden, en de andere de advocaat van Vitesse. In zo’n constructie hadden zij ook eerder geopereerd, bij een andere Whoa-zaak. Maar op deze manier worden de belangen van de twee voorgestelde herstructureringsdeskundigen aan elkaar verbonden, constateert de rechtbank. En in die eerdere Whoa-zaak waarin ze beiden optraden, was ook de huidige bestuurder van Vitesse betrokken. Onder dergelijke omstandigheden is ten minste de schijn gewekt dat de door Vitesse beoogde toekomstige advocaat en herstructureringsdeskundige niet voldoende onafhankelijk zullen zijn en te veel gezamenlijk zullen optrekken in het belang van de continuïteit van Vitesse. Dat is niet in het belang van de schuldeisers.

Competenties

Nu Vitesse niet met andere namen komt voor potentiële herstructureringsdeskundigen, maakt de rechtbank gebruik van drie offertes die een schuldeiser inbrengt. Een daarvan wordt door de rechtbank aangewezen, omdat deze haar taak doeltreffend, onpartijdig en onafhankelijk zal kunnen uitoefenen en over de competenties beschikt die in deze specifieke zaak van belang zijn. Zij moet de rechtbank wel een overzicht sturen van de kosten die zij verwacht te maken. Een voorschot van € 15.000 wordt al direct toegekend. Haar taak: inventariseren of incidentele baten en giften structureel en op korte termijn te realiseren zijn, en de haalbaarheid onderzoeken van een akkoord in het belang van de gezamenlijke schuldeisers. Levert dit alles te weinig op – zodat de meerwaarde van een herstructurering niet langer opweegt tegen oplopende exploitatietekorten – dan moet de herstructureringsdeskundige direct om intrekking van haar aanwijzing verzoeken.