24 apr Privacyrechten van overledene niet overdraagbaar op nabestaanden
Zijn de rechten op inzage en correctie van persoonsgegevens overdraagbaar op nabestaanden? Deze rechten zijn gebaseerd op de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), die in mei 2018 in werking trad. In deze zaak vond een man dat in een procedure zijn persoonsgegevens fouten bevatten. Hij wilde inzage en correctie van die gegevens. Na zijn overlijden wilden zijn nabestaanden die rechten overnemen. De rechter moet beoordelen of dat wel kan.
De man woonde in Monaco. De Belastingdienst onderzocht of hij in eerdere jaren ook inwoner was van Nederland en hier belasting had moeten betalen. De Belastingdienst deelde informatie over de man met belastingdiensten van andere landen omdat deze zaak mogelijk gezamenlijk moest worden onderzocht. Maar in die informatie stonden, aldus de man, onjuiste persoonsgegevens. Hij vroeg of de gegevens konden worden gecorrigeerd en verzocht om een schadevergoeding. Ook wilde hij inzage in meer persoonsgegevens die zijn verwerkt en dat de verwerking van zijn persoonsgegevens werd beperkt.
Recht op privéleven
De uitkomst van zijn verzoeken kon hij niet afwachten: tijdens deze procedure overlijdt de man. Maar zijn nabestaanden willen antwoorden en stellen zich als opvolgende procespartij. Zij vinden dat de vorderingen van de man door erfopvolging op hen zijn overgegaan. Of de persoonsgegevens rechtmatig zijn verwerkt is van belang voor de nog lopende fiscale procedures. Daarnaast kan aantasting van de eer of goede naam van de overledene – als gevolg van mogelijke verkeerde persoonsgegevens – een inbreuk vormen op het recht op privéleven van de erfgenamen. Zij hebben daarom een zelfstandig recht op schadevergoeding, vinden zij.
AVG niet van toepassing op gegevens van overleden personen
De rechtbank Den Haag moet beoordelen of het inzagerecht, het rectificatierecht, het recht op beperking van de verwerking van persoonsgegevens kunnen worden overgedragen van de overleden man op de nabestaanden. Op grond van het Nederlands erfrecht volgen de erfgenamen van rechtswege een overleden persoon op in bepaalde rechten. Maar dit gaat vooral over de overgang van vermogensrechtelijke en enkele familierechtelijke rechtsbetrekkingen. De op de AVG gebaseerde rechten op inzage, correctie en beperking van de verwerking zijn persoonlijk rechten. Die kunnen alleen door de betrokkene zelf worden ingeroepen. Deze ‘AVG-rechten’ kunnen daarom niet aan de nabestaanden worden overgedragen. Daar komt bij dat de AVG niet van toepassing is op gegevens van overleden personen.
Niet-ontvankelijk
Ook het schadevergoedingsverzoek, dat eveneens is gebaseerd op de AVG, kan niet worden overgedragen op erfgenamen. Ook dit is een persoonlijk recht (van de overleden man) dat niet door anderen kan worden overgenomen. De rechtbank concludeert dat de nabestaanden deze procedure niet kunnen voortzetten. Ze kunnen wel verder met de fiscale procedures waarin zij de juistheid van de door de Belastingdienst gebruikte persoonsgegevens aan de orde kunnen stellen. De rechtbank verklaart de nabestaanden niet-ontvankelijk. Tegen die beslissing kunnen ze nog in hoger beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.
Heeft een privacykwestie? Of vragen over persoonsgegevens? Neem contact op met onze privacydeskundige Inge Lakwijk.