11 jul Faillissementscurator is geen bestuursorgaan
Wie bepaalde informatie wil van een curator over een faillissement, kan die informatie niet krijgen met een beroep op de Wet open overheid. Die wet geldt alleen voor bestuursorganen en de faillissementscurator is dat niet.
Als een stichting failliet wordt verklaard, wil zij bepaalde informatie van de curator. Zij doet een beroep op de Wet open overheid (Woo), de opvolger van de Wet openbaarheid van bestuur. De curator gaat echter niet in op dit informatieverzoek. Een Woo-verzoek kan alleen worden gericht aan een bestuursorgaan en dat is de faillissementscurator niet. De stichting stapt naar de rechtbank Noord-Holland.
Openbaar gezag
Een faillissementscurator, aldus de stichting, heeft zodanig vergaande publieke taken en bevoegdheden dat men kan zeggen: hij is met openbaar gezag bekleed. Daarmee is de curator een bestuursorgaan. Volgens de curator klopt dit niet: hij kan wel rechts- en dwangmiddelen inzetten maar dat betekent niet dat hij met openbaar gezag is bekleed. Die bevoegdheden kan hij alleen gebruiken op basis van de Faillissementswet en met toestemming van de rechter-commissaris.
Besluit en bestuursorgaan
In de Algemene wet bestuursrecht (Awb) staat de omschrijving van een besluit en van een bestuursorgaan. Een ‘besluit’ is een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, dat een publiekrechtelijke rechtshandeling inhoudt. Onder een ‘bestuursorgaan’ wordt verstaan een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld, of een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed.
Vereffening
De rechtbank stelt voorop dat de curator is belast met het beheer en de vereffening van de failliete boedel. Hij moet zich laten leiden door de belangen van de gezamenlijke schuldeisers en daarbij ook rekening houden met maatschappelijke belangen, zoals de werkgelegenheid. De rechter-commissaris houdt hierop toezicht en gaat na of de curator binnen de grenzen van de wet blijft, of hij handelt in het belang van de gezamenlijke schuldeisers, en of hij zijn taak behoorlijk vervult.
Geen publiekrechtelijke bevoegdheden
Het klopt dat de faillissementscurator bevoegdheden heeft die diep kunnen ingrijpen in de persoonlijke levenssfeer van een gefailleerde, stelt de rechtbank. Maar dit betekent niet dat de curator met openbaar gezag is bekleed. De faillissementscurator oefent geen publiekrechtelijke bevoegdheid uit tot het eenzijdig bepalen van de rechtspositie van een persoon of onderneming. Zijn bevoegdheden dienen niet primair ter behartiging van een algemeen belang. Dit zijn ook geen publiekrechtelijke bevoegdheden om daarmee een overheidstaak uit te voeren.
Onbevoegd
Kortom: de faillissementscurator is geen bestuursorgaan, zodat de Woo niet van toepassing is. Als dat wel het geval zou zijn, dan zou iedereen toegang kunnen krijgen tot informatie over een gefailleerde. Als een gefailleerde het niet eens is met een handeling van de curator – zoals de weigering bepaalde informatie vrij te geven –, kan deze naar de rechter-commissaris stappen. Hij kan de rechter-commissaris verzoeken om meer inzage te krijgen in de niet-openbare documenten van het faillissementsdossier. Daarvoor is er een procedure met voldoende waarborgen voor betrokkenen nodig. In deze zaak oordeelt de rechtbank dan ook dat de bestuursrechter niet bevoegd is om op het beroep te beslissen omdat de curator geen bestuursorgaan is. Nu de rechtbank zich onbevoegd verklaart, wordt de zaak niet inhoudelijk beoordeeld.