14 okt Nieuw stelsel van bouwtoezicht: de Wet kwaliteitsborging voor de bouw
De overheid wil dat er meer toezicht en controle is in de bouw en daarom treedt er, waarschijnlijk per 1 januari 2022, stapsgewijs een nieuw stelsel voor kwaliteitsborging in de bouw in.
De laatste jaren zijn er opvallende incidenten geweest die met bouwkwaliteit van doen hadden. Dit soort incidenten leidden tot veel discussie over de kwaliteit van het bouwtoezicht. Uit diverse onderzoeken bleek vervolgens dat er onvoldoende toetsing van het bouwontwerp en de bouwwerkzaamheden was. De Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) regelt de invoering van een nieuw stelsel van bouwtoezicht. Wij leggen uit wat de invoering van de Wkb betekent voor de bouw.
Veranderingen in het bouwtoezicht
Op dit moment toetst het college van B&W de omgevingsvergunningaanvraag voor bouwen, de uitvoering van de bouwwerkzaamheden, de staat van bestaande bouw aan de eisen uit het Bouwbesluit 2012 en de ruimtelijke ordeningsaspecten, zoals conformiteit met het bestemmingsplan. In het nieuwe stelsel van bouwtoezicht wordt de toetsing van conformiteit met het Bouwbesluit 2012 vooraf en tijdens de bouwwerkzaamheden uitgevoerd door een private toezichthouder. De gemeente toetst de kwaliteit van het werk achteraf, aan de hand van het opleverdossier van de kwaliteitsborger.
Kwaliteitsborger
Opdrachtgevers schakelen na de invoering van de Wkb zelf een kwaliteitsborger in. De kwaliteitsborger is bijvoorbeeld een adviesbureau, aannemer of architect. De kwaliteitsborger controleert de kwaliteit van de bouwwerkzaamheden aan de hand van een door de overheid goedgekeurd systeem (instrument). De kwaliteitsborger dient onafhankelijk te zijn van de bij het bouwproject betrokken partijen. De opdrachtgever betaalt de kwaliteitsborger. Tijdens de bouwwerkzaamheden controleert de kwaliteitsborger of de bouw voldoet aan de vereisten van het Bouwbesluit 2012. De controle verricht hij conform de vereisten van het gekozen instrument.
Instrumentaanbieders en de Toelatingsorganisatie
In de plaats van het gemeentelijk bouwtoezicht komen er diverse instrumenten waarmee de kwaliteit van een toekomstig bouwwerk gewaarborgd kan worden. De opdrachtgever kiest een van de instrumenten. Welk instrument is toegestaan, hangt af van het bouwwerk. De instrumenten worden beheerd door de instrumentaanbieder. De Toelatingsorganisatie beoordeelt de aanvragen voor toelating van instrumenten tot het stelsel van kwaliteitsborging.
Voordat het bouwwerk wordt opgeleverd geeft de kwaliteitsborger een verklaring aan het B&W af. Hierin geeft hij aan:
- Dat de kwaliteitsborging is uitgevoerd conform de vereisten van het gekozen instrument.
- Dat de kwaliteitsborger gerechtigd is om het instrument toe te passen.
- Dat het bouwwerk volgens hem voldoet aan de eisen van het Bouwbesluit 2012.
Bevoegd gezag
De rol van het bevoegd gezag wordt na invoering van de Wkb kleiner. De bevoegdheden zijn het verlenen van omgevingsvergunningen en toezicht uitvoeren op bestaande bouw. Daarnaast houdt het bevoegd gezag de bevoegdheid om te handhaven.
Aansprakelijkheid van aannemers
De aansprakelijkheid van aannemers voor verborgen gebreken wordt uitgebreid. Dit betekent dat de aannemer een verruimde waarschuwingsplicht heeft en hij ook na oplevering aansprakelijk is voor gebreken die tijdens de oplevering niet zijn geconstateerd. Dit betekent echter niet dat de aannemer altijd aansprakelijk is: de wettelijke bepalingen van het contractenrecht geven aan wanneer hij aansprakelijk is.
Een andere verandering voor aannemers na de invoering van de Wkb is dat de aannemer een informatieplicht krijgt als hij werkt voor particuliere opdrachtgevers. De informatieplicht houdt in dat de aannemer de opdrachtgever informeert of en hoe hij financiële zekerheidsstelling biedt.
Conclusie
De Wkb wordt waarschijnlijk per 1 januari 2022 stapsgewijs ingevoerd. Doel is om de bouwkwaliteit te verbeteren. Tijdens het bouwen en na oplevering dient er te worden aangetoond dat er wordt voldaan aan kwaliteitseisen. De kwaliteitsborger controleert aan de hand van een instrument of er aan de vereisten is voldaan. Hierbij is het van belang dat partijen de geleverde kwaliteit aantoonbaar maken. Het is van belang om na te gaan wat de concrete effecten van de invoering van de Wkb voor u zijn.