Bestuurder verplicht bij insolventie zelf faillissement aan te vragen

Bestuurder verplicht bij insolventie zelf faillissement aan te vragen

Kan een onderneming niet langer aan zijn schulden voldoen of andere financiële verplichtingen nakomen? Dan is deze ‘insolvent’. In de toekomst zijn bestuurders dan verplicht zelf faillissement aan te vragen. Voldoet een bestuurder niet aan deze wettelijke verplichting, dan leidt dit tot aansprakelijkheid van de bestuurder.

Op 13 december 2024 heeft de Raad van de Europese Unie dit besloten. In deze Raad zitten de minister van Justitie van de 27 lidstaten van de EU. Met deze verplichting willen zij het insolventierecht in de Europese Unie harmoniseren.

Richtlijnvoorstel

De verplichting volgt uit een voorstel voor een richtlijn. Dit ‘richtlijnvoorstel’ heeft betrekking op drie aspecten. Zo moeten bestuurders proberen de insolvente boedel te maximaliseren, moeten insolventieprocedures efficiënter gaan verlopen, en moet er een voorspelbare en eerlijke verdeling komen van de boedel onder de schuldeisers. Om te bereiken dat insolvente boedels worden gemaximaliseerd, heeft de Europese Commissie voorgesteld dat bestuurders van insolvente ondernemingen een ‘insolventieaangifteplicht’ krijgen.

Aansprakelijkheid

Lidstaten zijn verplicht om hun eigen wetten zo aan te passen dat deze voldoen aan deze Europese richtlijn. Dat betekent dat ook Nederland de wet zo moet aanpassen dat bestuurders bij een insolventie verplicht worden een faillissement aan te vragen. Dat moet dan uiterlijk drie maanden nadat bestuurders weten of behoorden te weten dat de onderneming insolvent is. Voldoen bestuurders niet aan deze verplichting? Dan zijn zij aansprakelijk voor de schade die schuldeisers hierdoor lijden.

‘Insolventie’ niet gedefinieerd

Probleem is wel dat het begrip ‘insolvent’ niet is gedefinieerd. Wanneer is een onderneming insolvent, en wanneer nog (net) niet? Zolang dat onduidelijk is, weten bestuurders ook niet vanaf welk moment zij het faillissement moeten aanvragen. Nu het vaag blijft wanneer dreigende insolventie overgaat in een echte insolventie, lopen bestuurders een groter risico op bestuurdersaansprakelijkheid.

Afzwakking

Desondanks zal ook Nederland de aangifteplicht moeten invoeren. Wel is de verwachting dat deze verplichting in de Nederlandse wetgeving wat wordt afgezwakt. Zo is het denkbaar dat de verplichting het eigen faillissement aan te vragen wordt opgeschort, als een bestuurder maatregelen neemt om te voorkomen dat schuldeisers worden benadeeld. Het is nog onduidelijk wanneer en hoe de aangifteplicht precies in de Nederlandse wetgeving wordt ingevoerd.