17 sep Geen bankrekening voor bitcoin- en cryptobedrijven? Laat je niet gek maken!
De meeste ondernemers met een bedrijf dat actief is in de cryptobranche zullen het herkennen; je doet een aanvraag voor een bankrekening, maar bij elke bank krijg je nul op het rekest. Als je vraagt om een motivering krijgt je steevast een standaardantwoord: “wij accepteren geen bedrijven die iets doen met [vul in: bitcoin/crypto/blockchain]”. Heel frustrerend, te meer omdat diezelfde banken mooie sier maken met ronkende persberichten over innovatie juist op dat gebied! Kan dat zomaar? Het antwoord op die vraag is zonneklaar: nee, dat kan niet zomaar!
Beginsel van contractsvrijheid
De vraag of een bank een bepaalde zakelijke klant moet accepteren ligt – zoals met de meeste juridische vragen – genuanceerd. In Nederland kennen we het beginsel van contractsvrijheid. Dat betekent dat iedereen in principe zelf mag bepalen welke afspraken hij met anderen maakt. Contractsvrijheid houdt ook in dat bedrijven meestal zelf mogen bepalen wie zij als klant accepteren. Dat klinkt logisch, aangezien banken op grond van de anti-witwaswet (Wwft) gebonden zijn aan strenge regels om witwassen, financiering van terrorisme en fraude te voorkomen. Daarnaast gelden voor banken nog veel meer strenge gedragsregels. Wat is er dan handiger dan gewoon alle aanvragen uit bepaalde sectoren te weigeren? Zo simpel is het echter niet.
Bancaire zorgplicht
Voor banken geldt namelijk dat zij in onze samenleving een bijzondere plaats innemen. Ze hebben een soort nutsfunctie. Op die grond rust er op hen een bijzondere zorgplicht. Deze zorgplicht is niet alleen van toepassing op de relatie die de bank heeft met haar bestaande klanten maar ook in verhouding tot derden, waaronder toekomstige klanten. Daar komt bij dat een bedrijf in de huidige samenleving niet normaal kan functioneren zonder een bankrekening.
Hoe moet een bank jouw aanvraag beoordelen?
Hoe verhoudt dat principe van contractsvrijheid zich nu met de bancaire zorgplicht? In een aantal recente zaken hebben verschillende rechters geoordeeld dat banken vanwege hun bijzondere positie in de samenleving geen klanten mogen afwijzen om de enkele reden dat zij actief zijn in een sector met een verhoogd risico op witwassen. De bank moet per aanvraag beoordelen wat de risico’s zijn die verbonden zijn aan die specifieke klant en de door die klant gedreven onderneming. Dit betekent dat een bank jouw aanvraag om een zakelijke betaalrekening te openen dus niet mag weigeren met het standaardantwoord dat je actief bent in de crypto sector. Men zal jouw specifieke bedrijfsactiviteiten moeten bekijken en moeten beoordelen welke risico’s daaraan verbonden zijn. Als de aanvraag wordt geweigerd, zal de bank bovendien moeten onderbouwen wat die risico’s zijn en waarom die risico’s in jouw geval voor de bank onacceptabel zijn.
De praktijk
Wat betekent dit nu in de praktijk? Allereerst is het natuurlijk van belang dat je aantoonbaar voldoet aan de regelgeving die op de onderneming van toepassing is, zoals bijvoorbeeld de Wwft. Soms is het nodig om de bedrijfsprocessen eerst goed tegen het licht te houden voordat de aanvraag wordt gedaan. Voorkomen is immers beter dan genezen. We helpen je in dat geval graag om alles op orde te brengen.
Zorg er verder voor dat je goed opschrijft op welke wijze je aan de wettelijke verplichtingen voldoet. Bij de aanvraag van een zakelijke bankrekening is het belangrijk om de activiteiten van jouw bedrijf zorgvuldig te omschrijven. Het is daarbij verstandig om je te verplaatsen in de positie van de bank; welke risico’s op het gebied van witwassen, financiering van terrorisme en fraude spelen er? Benoem die gevaren en omschrijf hoe je voorkomt dat die risico’s daadwerkelijk uitkomen.
Heb je moeite met het documenteren van de manier waarop je aan de geldende verplichtingen voldoet of om een goede aanvraag in te dienen, neem dan contact met ons op. We helpen je graag om tot een gedetailleerde en succesvolle aanvraag te komen.
Hoe zorgvuldig je aanvraag ook is, het kan zijn dat je toch een standaard afwijzing krijgt. Neem daar geen genoegen mee, de bank moet zich immers op grond van de bancaire zorgplicht verdiepen in jouw situatie. Dring daarop aan! Ook een bedrijf dat handelt in bitcoin of actief is in de cryptobranche moet een bankrekening kunnen krijgen, desnoods met tussenkomst van de rechter.
Zoals bij veel zaken geldt: laat je niet gek maken!