13 dec Crypto-oplichter kan zich niet verschuilen achter zijn account bij cryptoplatform
Het is doorgaans onduidelijk wie cryptovaluta houdt bij een cryptoplatform. Een vrouw die was opgelicht met cryptovaluta eiste dat zij de identiteit van de fraudeur mocht weten, om hem te kunnen dagvaarden. De voorzieningenrechter oordeelde dat de vrouw daarbij een ‘rechtmatig belang’ had.
Een vrouw ontmoet via een datingplatform een persoon die haar overhaalt om te beleggen in cryptovaluta. Zij legt, verdeeld over zes transacties, € 186.000 in. Later blijkt dat deze persoon een oplichter is. Digitaal forensisch onderzoek leert dat een deel van de cryptovaluta is terechtgekomen op een account dat is aangehouden bij Binance, een cryptoplatform dat gebruikers in staat stelt om cryptovaluta te kopen, te bewaren en over te maken naar derden. De vrouw stapt naar de rechtbank Den Haag om Binance te dwingen de identificerende gegevens (naam en adres) van de oplichter aan haar te geven en om dit gebruikersaccount geschorst te houden. Ook moet Binance de schade van de vrouw betalen.
Spoedeisend belang
De voorzieningenrechter stelt vast dat de vrouw met deze zaak een spoedeisend belang heeft. Zij wil het risico beperken dat zij zich niet kan verhalen op het gebruikersaccount, omdat andere activa van de klant van Binance wellicht niet bestaan, niet liquide zijn of zich in een jurisdictie bevinden waar Nederlandse uitspraken niet worden erkend.
Identiteitsgegevens verstrekken
De voorzieningenrechter oordeelt dat de vrouw een rechtmatig belang heeft bij de verstrekking van de identificerende gegevens van de klant achter het gebruikersaccount. Zij heeft voldoende onderbouwd dat de ontvreemde cryptovaluta op dit account staan. Die valuta zouden er zonder de fraude niet op staan. De vrouw heeft door de fraude aanzienlijke schade geleden. Het belang van de vrouw om deze klant te kunnen dagvaarden weegt zwaarder dan de privacybelangen van de klant. Dat geldt ook als die klant een ‘geldezel’ zou zijn – iemand die alleen zijn account ter beschikking stelt en verder niet actief betrokken was bij de fraude. Het belang van de vrouw weegt ook zwaarder dan het belang van Binance om de privacy van deze klant te beschermen. Volgens de rechter heeft de benadeelde vrouw geen ander, minder verstrekkend, middel om de identiteit van de klant te achterhalen. Omdat zo is voldaan aan de wettelijke bepalingen, moet Binance die gegevens verstrekken.
Account schorsen
Ook kan het gebruikersaccount van deze oplichter worden geschorst, oordeelt de voorzieningenrechter. De vrouw heeft er een spoedeisend belang bij dat de valuta op dit account niet worden weggesluisd voordat zij een vonnis van de bodemrechter heeft en zich op de inhoud van het gebruikersaccount heeft kunnen verhalen. Dit account moet dus tot de bodemprocedure worden geschorst. Wel moet de vrouw binnen vier weken na het bekend worden met de identiteit van de oplichter een bodemprocedure tegen deze persoon aanhangig maken. Zo wordt ook tegemoet gekomen aan het belang van de klant van Binance: de schorsing van zijn gebruikersaccount moet zo kort mogelijk zijn.
Terugbetaling
Verder moet Binance informatie verstrekken over de waarde van de activa in het account. Dan pas kan de vrouw een goede keuze maken om al dan niet een bodemprocedure tegen de klant aanhangig te maken. Tot slot veroordeelt de voorzieningenrechter Binance om – als deze persoon in een bodemprocedure is veroordeeld tot betaling van een geldbedrag of cryptovaluta – de activa in het account over te dragen aan de vrouw, maar niet méér dan haar schade. De vrouw heeft immers voldoende aannemelijk gemaakt dat de kans klein is dat de klant zelf verhaal biedt: bij dit type fraude zetten oplichters veelal geldezels in, op wie doorgaans niets is te verhalen.